Het rode dorp is een gaaf bewaard complex van 28 arbeiderswoningen naar ontwerp van Jan Wils.
Het is in 1921/1922 gebouwd in opdracht van ‘departementale woningbouw’. De woningen zijn nu eigendom van Woningbouwvereniging Oudewater.
In de jaren ‘70 hebben de woningen een opknapbeurt gehad. Hierbij zijn veel oorspronkelijke details aan de buitenzijde verdwenen: raamroedes, voordeuren, schoorstenen. In het binnenterrein zijn grote schuren en houten schuttingen geplaatst, hierdoor is het binnenterrein ruimtelijk nogal dichtgelopen.
Inmiddels is de bouwtechnische- en woonkwaliteit van de woningen zover terug gelopen, dat een forse ingreep noodzakelijk werd. Besloten is tot behoud en restauratie van het rode dorp.
waardering rode dorp
In het ontwerp voor rode dorp heeft Jan Wils gezocht naar een dorpse sfeer met traditionele contouren van het volume. De gevels hebben een compositie met modernistische trekken, het dak heeft door zijn detaillering met grote overstekken een zelfstandige vorm gekregen.
Het werk heeft in die zin verwantschap met dat van Frank Lloyd Wright, die weer sterk beïnvloed is door de Aziatische architektuur.
Stedebouwkundig is het rode dorp bijzonder door de zeer verschillende sferen die elkaar op een geraffineerde manier afwisselen; aan de ene kant het poortje waardoor je via een hofje uitkomt op een prachtige plek aan het water. Aan de andere kant een plantsoentje dat echt bij het complex hoort en de knik in de Lange Burchwal betekenis geeft.
uitgangspunten renovatie
Uiterlijk van de gebouwen opknappen in de geest van het oorspronkelijke ontwerp. Verfijning van de detaillering en herstellen van de ritmiek in de gevels.
Ruimtelijke kwaliteit van het stedebouwkundig ensemble versterken.
Bouwkundige kwaliteit op peil brengen.
Woningen creëren met een eigentijds comfort.
maaiveldontwerp
Er zijn twee verschillende bewegingen waarin het project ervaren wordt.
Een lange snelle beweging langs de Lange Burchwal: het rode dorp toont hier een continu beeld van identieke huizen onder lange doorlopende goot. Incidenteel verbijzondert het beeld, zoals op het pleintje en bij de poort.
Op deze manier wordt het rode dorp vooral gezien door fietsers en automobilisten.
De andere beweging is vanuit de oude binnenstad door de Heijersteeg naar het Achterom.